1. Minder is meer

De belangrijkste maatregelen tegen voedselverspilling: koop niet meer dan waar je mee kunt koken. En: kook niet meer dan je kunt opeten.

Beide tips klinken simpel, maar we vergeten vaak dat impulsaankopen later soms verspilling blijken te zijn. We slagen er niet altijd in de gekochte producten op tijd te consumeren. Hoe gerichter je plant en hoe bewuster je boodschappen doet, hoe minder voedsel in de afvalbak belandt.

2. Beperkt houdbaar voedsel? Koop gewoon wat er is

Zijn er vijf minuten voor sluitingstijd alleen nog enkele peren te vinden op de fruitafdeling, maar geen appels meer? Dat is niet erg, maar juist goed, want die peren lagen net op je te wachten! Neem gewoon wat er is. Zo niet, dan is de kans groot dat bederfelijk voedsel na sluitingstijd in de vuilnisbak belandt.

Hetzelfde geldt voor alle levensmiddelen met een korte houdbaarheid. Koop ook eens tweedekeusartikelen. Anders worden ze waarschijnlijk weggegooid.

3. Vermijd 'afhaal', maak het zelf

Van belegde broodjes tot sushi: tegenwoordig kan bijna geen supermarkt meer om de afhaalsnacks heen. Het nadeel van bijvoorbeeld voorgesneden fruit is – naast de prijs – de grote hoeveelheid plastic afval. Ook belanden ze door hun kortere houdbaarheid vaker in de vuilnisbak.

Zo kan het ook: maak 's avonds of 's ochtends thuis iets te eten klaar en neem dat mee naar kantoor. Dat is ook nog eens goedkoper dan afhaalsnacks uit het koelrek. En je bespaart ook nog eens op plastic afval.

4. Koop lokaal en seizoensgebonden

Koop fruit en groenten van het seizoen en uit de regio. Dit is beter voor klimaat en milieu, omdat de CO2-uitstoot van het transport een stuk minder is. En er bestaat geen gevaar dat voedsel tijdens het lange transport beschadigd raakt en daardoor wordt weggegooid.

5. Laat je niet verblinden door perfectie

Verwachten we echt allemaal perfect gevormde wortelen, komkommers in één maat en onberispelijke appels in de supermarkt? Aardappelen, aardbeien of tomaten smaken er echt niet minder lekker om, als ze een iets andere vorm hebben. En toch gooien we elk jaar miljoenen tonnen voedsel alleen daarom weg.

Intussen zijn er zelfs speciale aanbiedingen voor uitdrukkelijk 'kromme' groenten in biologische maaltijdboxen en in supermarkten. Wie ze koopt, geeft de handel een signaal dat de consument lang niet alleen visueel onberispelijke producten accepteert. En ook niet wil dat alles wat niet door de schoonheidskeuring komt, al bij de oogst wordt weggegooid.

6. Op de juiste manier bewaren

Op de juiste manier bewaard, blijven veel levensmiddelen langer houdbaar en hoeven ze niet te worden weggegooid. Wat dacht je van het op tijd wecken of inmaken van groenten en fruit, zoals onze grootouders vroeger deden?

Vooral voor kookliefhebbers is het interessant om ook eens dingen als inmaken en fermenteren uit te proberen. Het resultaat is niet alleen lekker, maar ook klimaatvriendelijk en gezond.

7. De datum is maar een getal

De meeste levensmiddelen zijn veel langer houdbaar dan de uiterste houdbaarheidsdatum (THT) aangeeft. Er staat dan niets voor niets 'ten minste houdbaar tot' en niet 'vervalt precies op'.

Vaak kun je producten enkele dagen tot weken na de houdbaarheidsdatum nog zonder problemen consumeren. Controleer liever met al je zintuigen of yoghurt, eieren of melk nog eetbaar zijn, in plaats van simpelweg op de datum af te gaan. Droge pasta, rijst en peulvruchten kun je zelfs nog jaren na de houdbaarheidsdatum eten. 

8. Voedsel delen

Heb je een keer te veel gekocht of kun je het voedsel niet op tijd verwerken? Deel het dan met anderen!

9. Creatieve keuken

Restjes gebruiken in plaats van ze in de vuilnisbak te gooien is een doeltreffende manier om voedselverspilling tegen te gaan. Ga zelf creatief aan de slag of doe ideeën op in de speciale kookboeken die voor de kliekjes- of restjeskeuken zijn geschreven.

10. Minder verspilling in de horeca

In de Too Good to Go-app presenteren restaurants, bakkerijen of supermarkten gerechten die kort voor sluitingstijd nog over zijn. Wat dacht je ervan om een afhaalmaaltijd eens op die manier te organiseren? Zo verminder je met je bestelling meteen ook voedselverspilling in de horeca.

Wat je sowieso kunt doen: vraag in een restaurant om een doggybag als je niet alles  kunt opeten. Je zult verbaasd zijn hoeveel restaurants daar helemaal geen moeite mee hebben. In Gent maakten ze zelfs elegante FSC-gecertificeerde kartonnen doosjes om je ‘Restorestje’ mee naar huis te nemen. Ze kunnen in de diepvries of de microgolfoven en mogen na gebruik mee met de lokale GFT-ophaling, en worden gecomposteerd.